ABD FDA’sı, Paradromics’in tam implantlı beyin–bilgisayar arayüzü için ilk uzun süreli denemeye onay verdi. Bu çalışma, konuşma kaybı yaşayan bireylerde gerçek zamanlı konuşma üretimini geri getirmeyi hedefliyor.
Motor kortekse yerleştirilen mikro elektrotlarla düşünceyi metne ve yapay sese dönüştüren sistem, nöroteknolojide yeni bir rekabet başlatırken milyonlarca insan için umut vadediyor.
ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), beyin–bilgisayar arayüzü (BCI) teknolojisinde önemli bir eşik sayılan yeni bir klinik denemeye onay verdi. Neuralink’in en ciddi rakiplerinden Paradromics tarafından geliştirilen tam implantlı sistem, konuşma yetisini kaybetmiş bireylere yeniden iletişim kurma imkânı sunmayı hedefliyor.
2025’te başlaması planlanan çalışmada, konuşma kaybı yaşayan iki gönüllünün motor korteksine platin–iridyum elektrotlardan oluşan cihaz yerleştirilecek. Sistem, tek tek nöronlardan yüksek bant genişliğinde sinyal okuyarak katılımcıların “hayal ettikleri konuşmaları” gerçek zamanlı metne veya kişinin kendi sesi temel alınarak üretilmiş yapay konuşmaya dönüştürecek. Böylece katılımcılar yalnızca düşünerek cümle kurabilecek ve seslerini yeniden duyurabilecek.
Paradromics, ön denemelerde cihazın üç yıl boyunca sinyal kalitesi kaybı olmadan çalıştığını ve potansiyel kullanım ömrünün 10 yılın üzerine çıkabileceğini bildiriyor. Denemede ayrıca hayali el hareketleri üzerinden bilgisayar imleci kontrolü gibi ek fonksiyonlar da değerlendirilecek. İlk aşama başarıya ulaşırsa çalışma 10 gönüllüye genişletilecek ve sinyal kapasitesini artırmak için çift implant uygulamasına geçilebilecek.
Uzmanlar, tam implantlı sistemlerin uzun vadeli klinik kullanım için “en güvenilir yol” olduğuna dikkat çekiyor. Paradromics, Synchron ve Neuralink gibi şirketlerin aynı dönemde benzer projelere başlaması, nöroteknoloji alanında sessiz ama hızla büyüyen bir rekabeti de tetikliyor. Ancak araştırmacılar, bu yarışın gerçek kazananının konuşma ve hareket yetisini kaybetmiş hastalar olacağı konusunda hemfikir.
Kaynak: Nature, 2025 — “Paradromics wins FDA approval for long-term brain–computer interface trial”
Bora Nur – RTS Öğrencisi
Bu haber, İnternet Haberciliği Dersi kapsamında hazırlanmıştır.
